Antonides – Book 1 – Chapter 3

Posted in: Uncategorized
Tags:

DERDE HOOFT-STUK.

Nieuwe Luifter des Olymp-Spels. Alle vier jaaren

gehouden. Namen van Prys-Uitdeelers en

Overwinnaars vereewigt. Van hier de

Tyd-reekening naa de Olym-Spelen,

hoewel gebrekkelyk.

§ I.

Iphitize Olymp-fpel bequam na CORAEBUS

tyd een nieuwe luifter. Hy, hoewel maar

een Elees Kok, als Atheneus en andere zeg- Eerste Boek – Hfst. III. § I. 1

gen, won ’t Ren-fpel, en ging met den Eerste Boek – Hfst. III. § I. 2

voorgeftelden prys ftryken: en dat met Eerste Boek – Hfst. III. § I. 3

meerder regt, als die Kokken, welke van de dertele Sy- Eerste Boek – Hfst. III. § I. 4

bariten gekroont wierden, om dat ze de tafel-geregten Eerste Boek – Hfst. III. § I. 5

op ’t allerlekkerfte hadden weeten toe te bereiden. E- Eerste Boek – Hfst. III. § I. 6

dog de nieuwe luifter der fpeelen beftond niet daar in, Eerste Boek – Hfst. III. § I. 7

dat ze nu zo ’t fchynt vaftgeftelt wierden, om zonder

ophouden alle vier jaaren te zullen geviert worden, niet

alle jaaren, en gevolgelyk niet op alle merkten, dewel-

ke jaar op jaar gehouden wierden, want dat zoude te

koftbaar zyn: welke getal van vier jaaren de vermaarde

OLYMPIADES, dat is Vier-jaarige

Olympize tyden, uitbeeldt: van welke jeder vier volle

jaeren in zig quam vergangen, overmits de fpeelen niet

by den loop van ’t vierde, maar na deszelfs volkomen

voleindinge, en gevolgelyk met ’t begin van ’t vyfde

jaar gehouden wierden. Zy wierden van vier-

jaarige genaamt, om dat ze een tyd van vier volle jaa-

ren in zig begreepen: maar om dat ze met het begin

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 1 – Athenaeus Deipn. l. 9.

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 2 – P. Faber Agonift. l. 3. c. 12.

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 3 – Pafchal. de Coron. lib. 7. c. 6.

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 4 – Athenaeus Deipn. lib. 12.

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 5 – Petavius Rat. Temp. lib. 2. cap. 5.

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 6 – Suidas in Voce

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 7 – Hofmann. Lexic univ. in voce Olympias.

Boek – pag. 31

van jeder vyfde jaar aanvang namen, wierden ze ook Eerste Boek – Hfst. III. § I. 8

vyfjaarige gezegt, gelyk ook haar afgetrok-

ken omvang de vyfjaarigheid geheeten is.

Hier van daan is ’t ook, dat zommige Latynze Schry- Eerste Boek – Hfst. III. § I. 9

veren, ’t zy willens om de aardigheid van navolgelinge,

’t zy uit misverftand, haar LUSTRUM, dat van vyf

volle jaaren was, OLYMPIAS genaamt hebben. Edog

ook is ’t LUSTRUM, t. w. ’t Juliaanze, vierjaarig ge-

worden, eindigende met ’t fchrikkel-jaar, ’t welke, na

die tyd-maat, jeder vierde uitlevert. En daarom hebben

de latere, Aufonius, Hieronymus, met meerder regt

dat laatft gemelde LUSTRUM willen OLYMPIAS

noemen. Dog ’t is onze toeleg niet hier van uitvoeri-

ger te handelen. Die meer begeert, zie de bygefchre-

vene Auɛteuren, en meer andere.

§ II.

’t Ander, welke nu voortaan deze Iphitis-Olymp-fpelen

luifter-ryk maakte, is, dat voortaan de namen, zo der

prys-uitdeelders, als zonderling der gekroonde Over-

winnaars, in agt genomen, ja in opgerigte beelden en

derzelver opfchriften, ook in fchriftelyke boeken, op-

geteekent en bewaart, en voorts ten algemeene voet-

maat voor de tyd-reekeninge en hiftorie geftelt zyn:

want zo veel naamen van Overwinnaars men telde, zo

veel fpeel-tyden, en gevolgelyk zoo veel vier jaaren men

tellen moefte. Dies ftond nu de tydbaak boven water, Eerste Boek – Hfst. III. § II. 1

en ‘t Tempus fabel-tyd veranderde zig nu in een

Tempus , hiftorize-tyd, en ’t was gedaan met de

verzieringe van nieuwe Goden en Helden en duizender-

lei beuzelingen. Weshalven ook om deze rede de

Olympis-fpeel-tyds vier-jaarige reekeninge voor deftig en

dierbaar te houden is. Niet ten onregte zegt dan Rid-

der Marsham: Feliciter tandem in Alti quaefita eft Chrono- Eerste Boek – Hfst. III. § II. 2

logia: & in Gymnafio ex Olympionicorum nominibus contexte

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 8 – Scaliger Emend temp lib. 2. p. 83. & lib. 5. p. 381. & p 405.

Eerste Boek – Hfst. III. § I. 9 – Petavius Rat. temp. lib. 2. c. 5.

Eerste Boek – Hfst. III. § II. 1 – Marsham Can. Chron. pag. 489.

Eerste Boek – Hfst. III. § II. 2 – Marsham Can. Chron. pag. 485.

Boek – pag. 32

eft fidiffima Graecorum temporum menfura: dat is; eindelyk

is de tyd-reekeninge gelukkig gezogt in Alti: en in ’t Oeffen-

huis uit de namen der Olympize Overwinnaars een zeekerfte

maat der Griexe tyden te zamen gefchakelt.

§ III.

Edog de maat der Griexe tyden wierd van nu aan wel Eerste Boek – Hfst. III. § III. 1

zeeker, maar egter niet allerzekerft, wegens twee re-

denen. 1. om dat men in ’t begin geen gedagte maken-

de dat die fpeel-tyden ten tyd-baaken zouden worden

(want elk Landfchap en natie was gewoon eene haar

byzonderlyk eigene tyd-reekeninge te gebruiken, die

leidende van een eerfte rugtbaare Vorft door zynen Na-

volgeren tot op den tegenwoordigen tyd: by voorbeeld;

de Athenienzen door Koningen en Archonten, de Lacede-

moniers door Koningen en Ephoren: zoo leideden zonder

twyffel ook de Eleënzen en Pizanen de reekeninge hun-

ner tyden door hunne Koningen) van ’t begin aan de naa-

men der Overwinnaars met de byvoeginge van de tyd,

op welke zy met den prys doorgegaan waaren, niet op

zuilen en pronk-beelden etfte, en ook niet net met in-

zigt, om ze ten tyd-baak te dienen, in de ALBO of ‘t

Boek infchreef. Immers van de tyd voor CORAEBUS

doet Syncellus dit verhaal: en geens Overwinnaars naam Eerste Boek – Hfst. III. § III. 2

wierd ingehouwen, zy zelfs dat verzuimende: edog op de

agt en twintigste Olympize vier-jaar-tyd is. e.f.v. 2. Om

dat eerft zeer laat agter na, als, zo ’t fchynt, met ver-

loop van tyden verfcheidene gedenk-teekenen en te boek-

ftellingen door ouderdom en verfcheide rampen verloren

waaren, men te rade is geworden, wyl men geen va-

fter tyd-maat te vinden zag, de overgebleevene ftuk-

ken en puinhoopen, dat is Namen, van alle oorden en

uit alle hoeken op te zoeken, in de waarfchynlykfte

order te fchikken, en alzo deze tyd-baak, zo goed ze

was, over einde te ftellen.

Eerste Boek – Hfst. III. § III. 1 – Marsham pag. 486.

Eerste Boek – Hfst. III. § III. 2 – Syncell. pag. 196.

Boek – pag. 33

§ IV.

Zo wierd COROEBUS naam gehaalt niet uit een

beeld, opfchrift of boek in OLYMPIA, maar van zyn

tombe. Pauzanias zegt: Dit is hier uit ten vollen klaar, Eerste BoekHfst. III. § IV. 1

dat wat, de menfchelyke geheugeniffe aangaande, de opmal-

kanderen volgende Olympiaden agterhaalen kan, de wed-loop

voor de eerfte ftryd aangeteekent is, waar de Eleër Coroebus

won: en nogtans is er geen praal-beeld van Coroebus in O-

lympia, zyn graf blyft op de Eleëze grenzen. Elders zegt Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 2

Hy: want als Iphitus de lang agtergelatene Olympize fpeelen

vernieuwt, en alleen de ftryd der wed-loop ingeftelt hadde,

heeft in de eerfte fpeelen (niet egter de eerfte na IPHITUS,

maar die gewoonlyk voor de eerfte na Hem gereekent

wierden, fchoon ze anders de agt-en-twintigfte waa-

ren. Sie boven) Coroebus gewonnen. Dat toont de opfchrift

zyns grafs, dat Hy namelyk de eerfte Overwinnaar was.

e. f. v. Op ’t graf ftond egter nog jets meer, t. w. zyn Eerste BoekHfst. III. § IV. 3

gedaante, doodende ’t Monfter POENA, en vereffen, die

de hiftorie, of liever fabel, van PSAMATHE en CO-

ROEBUS vertoonden, en alzo zyne Helden-daden na de

Olympize overwinninge bedreeven, levendig bewaarden.

Zo moet ook het verhaal van Syncellus verftaan wor- Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 4

den, als Hy zegt: maar op de agt-en-twintigfte Olympize

vier-jaar-tyd is Coroebus de Elidenzer Overwinnaar van den

wed-loop ingeëifcht: en zyn Olympize vier-jaarig-gety voor de

eerfte geftelt, waar van het de Grieken behaagt heeft haare

tyden ten netften te reekenen. Want Hy wil niet zeggen,

dat die Infrcriptio, Ineifchinge, gedaan wierd op een Hem

ter eeren opgerigt pronkbeeld of gedenk-fuil, maar op

zyn graf. Gelyk nu COROEBUS naam van ’t graf-

ftuk gehaalt wierde, zo wierden de naamen van andere

elders van daan, dat is, uit andere hoeken van oude

overblyfzelen, gerugten, gehaalt, waar van daan men

ze ook maar magtig worden konde, al ftonden ze fchoon

Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 1 – Paufanias lib. 5.

Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 2 – Paufanias lib. 8. pag. 580.

Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 3 – Paufanias lib. 1. pag. 99.

Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 4 – Syncell loc. cit.

Boek – pag. 34

zonder bewys van de tyd, op welke zy geleeft en over-

wonnen hadden. Ja ’t is te giffen, dat de fpeelen ver-

menigvuldigende, en van daar op een reis meer als een

Overwinnaar uitleeverende, wel twee eentydige, als of

ze van verfcheiden tyden waaren, opgeftelt zyn. En Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 5

hier van daan is ‘t, dat voor de zevende Overwinnaar na

COROEBUS is opgeftelt, en gebooden de lyft der O- Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 6

lympize tyden hegt aan malkanderen te fchakelen, eene

DAICLES, en eene PHEIDON, der Argiven Verft, Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 7

voor de agtfte: daar ze egter lang voor COROEBUS

geleeft hadden, en van IPHITUS zelfs, ten minften de Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 8

een, gekroont waaren.

§ V.

Ook is men nog zeer laat getreeden tot de verzame-

linge en fchikkinge der naamen: en ’t is zeeker, dat dit

de onzeekerheit der Olympize tyd-rekeninge (of fchoon de

zeekerfte en befte in tegenftellinge van alle andere) zeer

heeft moeten vermeerderen, wyl de laatere van vele der

oude dingen onkundig waaren. Wie egter hier de eerfte

hand aangeflagen heeft, en op wat tyd, is mede onzee-

ker. Dit blykt uit het aanmerkelyk verhaal van Mars-

ham, ’t welk wy vertolkt den Lezer in plaats van ’t onze

voorftellen. Eerste Boek – Hfst. III. § V. 1

Euanoridas, te eener tyd Overwinnaar in de worftelinge Eerste Boek Hfst. III. § V. 2

der Jongens, als Hy Hellanodica (Spel-meefter) geworden Eerste BoekHfst. III. § V. 3

was, heeft befchreven de namen der Overwinnaars in O- Eerste Boek – Hfst. III. § V. 4

lympia. Wanneer Hy geleeft heeft, is onzeeker,

voor de vijftigfte Olympias zyn ’er waarlyk geen Hel-

lanodiken geweeft. Andere,

, zeggen, dat de Eleër Hippias zeer

laat en met geen vafte bewyzen onderftut, de lyft der O-

lympize Overwinnaars zouw gegeeven hebben.

Twee dingen zyn hier aan te merken: dat de op-

Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 5 – Dion. Halicarr. lib. 1.

Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 6 – Phleg. Trall. in Fragm.

Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 7 – Paufan. lib. 6.

Eerste Boek – Hfst. III. § IV. 8 – Herodotus lib. 6.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 1 – Marsham Can. Chron. p. 486.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 2 – Paufan. Hiac. p. 358.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 3 – Paufan. ibid.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 4 – Plutarchus in Numa.

Boek – pag. 35

geevinge laat is, en onzeker. Laat ons toeftaan, dat Eerste Boek – Hfst. III. § V. 5

deze HIPPIAS dezelve is, die gefabelt word met

SOCRATES de oude redenen gevoert te hebben: de-

welke zegt, dat Hy gewoon was naa de Olympize fpee-

len te reizen, en aldaar by den Tempel een jeder Vrager

te beantwoorden al ’t gene Hy begeert te hebben betoogt.

Zo is Hy egter voor laat te houden, vermits Socra-

tes geftorven is op ‘t 95fte fpel na COROEBUS ge-

telt.

Ariftoteles (die overleeden is An. 1261. volgens de Eerste Boek – Hfst. III. § V. 6

Attize reekening) heeft wel een byzonder boek van de

Olympize Overwinnaars gefchreeven: ook hebben ge-

fchreeven Steficlides, Philochorus, andere: dog te za- Eerste Boek – Hfst. III. § V. 7

men lateren onder de Hiftorie-Schryvers, nu twee eeu-

wen herwaarts verlooren, is geen voetfpoor dezer

zaak te vinden.

Eindelyk is ten tyde van Ptolomeus Philadelphus te Eerste Boek – Hfst. III. § V. 8

voorfchyn gekomen de allergeleerdfte TIMAEUS,

, de aller grootfte vlyt aanwen- Eerste BoekHfst. III. § V. 9

dende tot een nette beteekening der tyden, en vol kenniffe

van allerleie zaaken. Deze heeft gefchreeven

, de Olympize Overwinnaars Eerste BoekHfst. III. § V. 10

in tydrekeninge gebragt.

. Want deze

is degene die de Ephoren van de eerfte inftellinge met de

Koningen van Sparta vergelykt: en de Athenienze Archon-

ten, en de Argyrfe Prieftereffen met de Olympize Over-

winnars overeen brengt. Van waar TIMAEUS begin

gemaaakt heeft, vinde ik niet: ook niet, of Hy ge-

leeft heeft na de 129fte Olymp tyd, tot welke Hy

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 5 – Plato in Hippia five de mendacio.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 6 – Diog. Laërt. in Ariftot.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 7 – Idem in Xenoph. Suidas in

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 8 – Cicero de Orat. lib. 2.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 9 – Suid. in Tim.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 10 – Polyb Exc. Vales. p. 50.

Boek – pag. 36

zyne hiftorie uitgeftrekt heeft, en van waar Hem

Polybius vervangt tot aan de 158fte toe.

TIMAEUS dan (zo veel ik zie) is de eerfte, die de

Olymp-tyden tot een hiftorifch geftel gemaakt heeft.

Al wat voor TIMAEUS tyd tot een Olymp-tyd gebragt

word, dat fchynt gedaan , by wege van

voorverhaal. Na TIMAEUS heeft ERASTOSTHE-

NES (onder Ptolomeus Euergetes) tydregelen opgemaakt,

die van vele zyn voor goed gekeurt: en van die tyd

eindelyk zyn de Olymp-tyden als jaar-boeken van

gantfch Griekenland gehouden.”

Uit de voorgemelde by Marsham opgetelt, en dier- Eerste Boek – Hfst. III. § V. 12

gelyke, heeft naderhand Phlegon Trallianus, een vrie

gemaakte Slaaf van Keizer HADRIAAN, een boek

van de Olymp-tyden befchreeven: edog maar een ftuk

’er van heeft de bytende tanden van den tyd, en nog

nauwelyks, konnen ontkomen, door de hulp van Jo-

annes Meurfius, die het uitgegeven heeft.

§ VI.

Blykt dan uit allen dezen, dat de rekeningen na de

Olymp-fpeelen noodzakelyk haar gebreeken moeten heb-

ben. Maar des niet tegenftaande zyn ’er de fpeelen

grootelyx door befaamt en verheerlykt geworden: na-

dien die in vergelykinge van andere Griexe, gelyk ge-

zegt is, nog de befte waaren, en de gewoonfte geworden

zyn, en men zonder keniffe van dien qualyk in de profane

hiftorie kan te regte raaken: Op dat ik dus byna met Eerste Boek – Hfst. III. § VI. 1

Strauchius fpreeke.

Eerste Boek – Hfst. III. § V. 12 – Phleg. Trall. Fragm.

Eerste Boek – Hfst. III. § VI. 1 – Aegid. Strauchius Olymp. ab initio.

 

There are no comments published yet.

Leave a Comment

Change this in Theme Options
Change this in Theme Options